Rau mầm là loại rau được canh tác bằng các loại hạt giống rau thông thường nhưng có thời gian canh tác rất ngắn, chỉ sau khoảng 5 – 7 ngày sau khi trồng là có thể thu hoạch rau.
Có thể trồng
rau mầm từ nhiều loại hạt giống khác nhau như dậu đỗ, cải bẹ, cải ngọt, cải dúng, xà lách, rau muống, hành, tần ô….
Rau mầm có chứa nhiều chất khoáng và các vitamin B, C, E,…sản phẩm an toàn có vị cay, hơi nồng, rất hợp với các món ăn chế biến từ thịt bò, lẩu mắm, gỏi gà, món xào,…
Theo các tài liệu khoa học rau mầm có giá trị dinh dưỡng rất cao gấp 5 lần rau thường.
Rau mầm dễ trồng, nhanh thu hoạch, không sử dụng các loại phân bón, cũng như thuốc trừ sâu, trồng được trong nhiều môi trường khác nhau.
Rau mầm rất phù hợp với mô hình trồng rau sạch ở đô thị, có thể trồng được quanh năm vào bất cứ mùa nào và thời gian, địa điểm nào. Vừa giải trí vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao, đáp ứng nhu cầu dùng rau sạch trong hộ gia đình.
Dụng cụ và vật liệu trồng rau mầm
1/. Giống:
Có thể trồng rau mầm bằng nhiều loại hạt giống rau khác nhau như: củ cải trắng, cải ngọt, cải xanh, rau muống, hạt mè đen, các loại đậu xanh, đậu nành, đậu đen, đậu phộng,… Nhưng phổ biến nhất hiện nay là củ cải trắng do dễ trồng và dễ tiêu thụ.
2/. Khay:
Có thể sử dụng nhiều loại vật liệu khác nhau tùy điều kiện sẳn có của mỗi gia đình như khay tre, khay nhựa, khay xốp,… Loại khay sử dụng tiện lợi nhất là khay xốp (loại khay xốp dùng để đựng trái cây được mua từ các cửa hàng bán trái cây).
Tùy theo kích thược khay mà ta đóng kệ cho phù hợp,nên thiết kế kệ có 4 tầng, khoảng cách giữa tầng đầu tiên và mặt đất là 25 – 30cm để hạn chế những sinh vật vào khay cũng như vấn đề về vệ sinh.
3/. Đất trồng :
Là loại đất sạch hữu cơ sinh học,được sản xuất là xơ dừa,đã có đủ dinh dưỡng nên trong quá trình trồng không cần bổ sung bất kỳ một loại phân bón nào khác.
Ưu điểm của công nghệ này là đất trồng rau xanh truyền thống (đất thật) sẽ được thay thế bằng một hỗn hợp có tên “đất trồng cây hệ Multi” có nguồn dinh dưỡng hữu cơ lâu dài, thân thiện với môi trường, không có chất độc, vi sinh vật gây hại, không dùng phân và thuốc trù sâu hóa học. Thành phần chính của đất trồng cây hệ Multi bao gồm giá thể hữu cơ từ bụi dừa, phân trùn quế, rong biển, vi sinh vật hữu ích và bánh dầu lên men. Tạo dinh dưỡng cao giúp cây tăng trưởng và phát triển tốt. Hiện sản phẩm đất trồng cây do GINO cung cấp khá đa dạng như đất trồng cây Multi dành cho rau ăn lá.
4/. Khăn giấy:
Dùng để lót trên bề mặt giá thể trước khi gieo hạt, mục đích của việc lót giấy trên mặt giá thể trước khi gieo để khi thu hoạch rau mầm sẽ không bị dính giá thể vào rau. Ngoài việc dùng khăn giấy lót trên bề mặt giá thể, khăn giấy còn dùng để lót vào hộp thành phẩm đựng
rau mầm.
5/. Bìa giấy Carton:
Dùng để đậy khay trong 1 – 2 ngày đầu mới gieo hạt.
Thao tác trồng và chăm sóc:
- Ngâm -ủ hạt giống: hạt giống phải được ngâm ủ trước khi gieo, ngâm trong nước lạnh thời gian từ 6 – 8 giờ, sau đó ủ trong khăn ẩm từ 10 – 12 giờ. Nếu hạt nảy mầm chậm ta có thể ủ hạt 24 giờ đến 48 giờ.
Mục đích của việc ngâm ủ hạt giống:
+ Rút ngắn thời gian sinh trưởng.
+ Loại bỏ tạp chất, hạt lép còn lẫn trong hạt giống.
+ Tỷ lệ nảy mầm cao và đồng đều.
- Cho vào khay một lớp giá thể 3 – 4cm, dùng tay vò nát những cục lợn cợn trong giá thể, phả nhẹ cho bằng phẳng không dè nhuyễn nếu giá thể bị đè nặng tay thì lượng ôxy không thông thoáng gây ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của rau, tưới nước cho ướt đẫm giá thể khi mà bề mặt đáy khay có thấy nhỏ giọt.
Lưu ý:
- Giá thể phải san bằng mặt nếu không san bằng thì khi thu hoạch sản phẩm không đồng đều và mẫu mã không đẹp.
- Lót lên bề mặt khay lớp khăn mỏng để rau không bị dơ trong quá trình thu hoạch.
- Gieo hạt giống đã ngâm – ủ nứt nanh vào khay đã chuẩn bị sẵn bằng các bước ở trên. Tùy theo giống mà lượng giống cần dùng khác nhau như: củ cải trắng: 60 – 80g/khay 40 x 50cm, đậu xanh: 60 – 80g/khay 40 x 50cm.
- Sau khi gieo tưới phun sương nhẹ và đậy kín khay lại bằng giấy carton. Hoặc chất chồng các khay lên nhau nhằm mục đích giữ ẩm giảm sự bốc hơi nước, kích thích sự nảy mầm nhanh hơn.
- Khoảng 12 -18 giờ sau giở giấy đậy ra tưới phun sương mặt khay từ 1 – 2 ngày, chú ý không tưới vào buổi chiều.
- Thu hoạch: sau 5 đến 7 ngày trồng, rau mầm cao 8 – 12 cm là thu hoạch.
- Cách thu hoạch: dùng kéo hoặc dao (loại dùng để rọc giấy) cắt sát bề mặt giá thể xếp ngay ngắn vào hộp nhựa trong (loại hộp đựng được 200g) đưa đi tiêu thụ hoặc bảo quản trong tủ lạnh.
Lưu ý: Rau sau khi thu hoạch không được rửa, không bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh.
- Trồng đợt mới: sau khi thu hoạch giá thể có thể tái sử dụng trồng lại lần 2 bằng cách xới đất lên, lượm sạch phần thân,rễ bổ sung thểm giá thể mới vào cho đủ lượng cần dùng. Không nên tái sử dụng nhiều lần dễ phát sinh mầm bệnh ở các lần sau. Giá thể sau khi trồng rau mầm được sử dụng cho cây kiểng và các loại cây trồng khác.
MỘT SỐ ĐIỀU CẦN LƯU Ý
- Rau mầm phải trồng ở nơi thoáng mát có nhiều ánh sáng nhưng không trồng ở nơi có ánh nắng và mưa trực tiếp.Yêu cầu về ngoại cảnh như sau:
- Độ ẩm môi trường bên ngoài: Nếu thời tiết khô ráo,nhiều gió thì số lần tưới nhiều hơn.
- Nhiệt độ tốt nhất cho cây sinh trưởng và phát triển là 32 – 34
0C nếu dưới 30
0C cây không phát triển, lúc này cho năng suất thấp ảnh hưởng đến lợi nhuận kinh tế và nhất là mùa đông có khi bị giảm tới 40%.
- Ánh sáng: cải mầm yêu cầu ánh sáng khuyếch tán ánh sáng phải đạt từ 80 – 10.000 lux.
- Độ ẩm đất đạt 65 – 70%.
+ 1 đến 2 ngày sau khi gieo giở giấy Carton ra,tưới phun sương nhẹ vừa đủ ướt mặt khay. Nên tưới vào buổi sáng không tưới vào buổi chiều và tối vì dư nước rau dễ bị úng, ngã (rau ngã rất khó thu hoạch, tốn nhiều công lao động).
+ 1 ngày trước khi thu hoạch giảm tưới hoặc ngưng tưới hẳn tùy theo mức độ ẩm của giá thể.
+ Rau mầm do thời gian sinh trưởng và giá thể trồng đã có đầy đủ các chất dinh dưỡng hữu cơ vi sinh nên trong quá trình chăm sóc chỉ cần tưới nước vừa đủ cho cây mà không cần phải bón bổ sung bất kỳ nguồn dinh dưỡng nào (phân bón) khác.
+ Nên sử dụng giống tốt (hạt đồng đều, tỷ lệ nẩy mầm cao, không có lẫn hạt lép và tạp chất,sạch bệnh) để trồng. Giống chất lượng kém dễ bị bệnh thối nhũn. Nếu bị bệnh phải hủy bỏ,rửa sạch khay đem phơi khô để cách ly mầm bệnh. Không được sử dụng thuốc trừ sâu hóa học để phun vì không đảm bảo thời gian cách ly,ảnh hưởng đến đến sức khỏe người trồng rau. Đọc đến đây chúng tôi hy vọng bạn đã nắm được và hãy chia sẽ cho mọi người về kỹ thuật trồng rau mầm này.
